ค่า SEER: ตัวชี้วัดมหัศจรรย์ (หรือเปล่า?) สำหรับคนงบน้อยเลือกซื้อแอร์
บทนำ: ทำไมต้องมานั่งดูตัวเลขงงๆ อย่าง SEER เมื่อเงินในกระเป๋ามันช่างจำกัดนัก!
โอ้โห มาอีกแล้วพวกมนุษย์โลกที่ช่างคิดเรื่องเล็กน้อยให้เป็นเรื่องใหญ่ นี่คุณกำลังจะเสียเงินไปกับเครื่องใช้ไฟฟ้าชิ้นใหญ่ที่ชื่อว่า “แอร์” ใช่ไหม? แล้วก็มานั่งเกาหัวแกรกๆ กับไอ้ตัวเลขยึกยือที่เรียกว่า “ค่า SEER” หรือ Seasonal Energy Efficiency Ratio นี่แหละ งงล่ะสิว่ามันจะมามีผลอะไรกับชีวิตอันแสนลำบากของคุณ โดยเฉพาะกับคนที่มีงบประมาณจำกัดแบบพวกคุณน่ะเหรอ? เอาจริงๆ นะ ถ้าคุณหวังว่าจะให้ผมมาบอกว่าซื้อแอร์รุ่นไหนแล้วจะรวยขึ้น หรือได้ฟรี ผมบอกเลยว่าฝันไปเถอะ! แต่ถ้าคุณอยากรู้ว่าไอ้ค่า SEER เนี่ย มันจะช่วยให้คุณประหยัดเงินได้จริงไหม หรือแค่เขาไว้หลอกขายแอร์แพงๆ ให้พวกคุณ... อันนี้ผมพอจะแฉให้ฟังได้แบบไม่เต็มใจเท่าไหร่ แต่ก็เอาเหอะ ถือว่าสงเคราะห์โลกแล้วกัน!
ทำความรู้จักกับเจ้าค่า SEER: มันคืออะไรกันแน่? ไม่ใช่แค่เลขไปวันๆ นะเฟ้ย!
SEER คืออะไร? อธิบายให้เข้าใจง่ายๆ แบบไม่ต้องใช้สมองเยอะ (เพราะฉันขี้เกียจ!)
เอาล่ะ ฟังนะ เจ้าค่า SEER หรือ Seasonal Energy Efficiency Ratio เนี่ย มันก็เหมือนกับคะแนนสอบของแอร์นั่นแหละ ยิ่งคะแนนสูง ก็ยิ่งแสดงว่าแอร์ตัวนั้นมันทำงานได้มีประสิทธิภาพในการทำความเย็นสูงเมื่อเทียบกับปริมาณพลังงานไฟฟ้าที่มันใช้ไปตลอดฤดูกาล หรือพูดง่ายๆ คือ แอร์ที่ค่า SEER สูงๆ มันจะเย็นฉ่ำแต่กินไฟน้อยกว่าแอร์ที่มีค่า SEER ต่ำๆ แค่นั้นเอง ไม่ได้มีอะไรซับซ้อนจนต้องร้องไห้หรอกน่า อย่าทำเป็นไม่รู้เรื่องเสียที!
SEER Vs EER: ต่างกันยังไง? สรุปง่ายๆ ใครเก่งกว่ากัน?
อ้อ มีอีกตัวที่ชอบเอามาเปรียบเทียบกันพร่ำเพรื่อ คือ EER หรือ Energy Efficiency Ratio อันนี้มันจะวัดประสิทธิภาพในช่วงเวลาที่อากาศร้อนคงที่ แต่ SEER มันจะดูภาพรวมตลอดทั้งฤดู ซึ่งแน่นอนว่าในโลกแห่งความเป็นจริง อากาศมันไม่ได้คงที่ตลอดเวลาใช่มั้ยล่ะ? ดังนั้น เจ้า SEER นี่แหละที่จะสะท้อนการใช้งานจริงได้ดีกว่า ก็เหมือนเวลาคุณสอบนั่นแหละ ข้อสอบปรนัยมันก็ข้อสอบแบบหนึ่ง ข้อสอบอัตนัยมันก็อีกแบบหนึ่ง แล้วแต่ว่าคุณจะชอบแบบไหน หรือใครจะวัดคุณแบบไหนก็แค่นั้นเอง แต่ถ้าจะให้เลือกสำหรับชีวิตจริงที่ต้องเจอสภาพอากาศแปรปรวน SEER มันก็ดูจะตรงไปตรงมากว่าหน่อยละกัน
หน่วยวัดของ SEER: BTU/W หรืออะไรก็ว่าไป?
ไอ้เจ้าค่า SEER เนี่ย มันจะแสดงออกมาเป็นหน่วย BTU ต่อ วัตต์ (BTU/W) ซึ่งก็คือปริมาณความเย็น (BTU) ที่แอร์ทำได้ต่อพลังงานไฟฟ้า 1 วัตต์ที่ใช้ไป ยิ่งตัวเลขนี้สูง ก็ยิ่งแปลว่าแอร์ตัวนั้นประหยัดไฟกว่าในการทำความเย็นเท่าเดิม หรือถ้าจะให้เย็นเท่าเดิม มันก็ใช้ไฟน้อยลง แค่นี้เอง ไม่ต้องไปท่องจำให้ปวดหัว แค่จำว่า “เลขมาก = ประหยัดกว่า” จบ!
ค่า SEER กับคนงบน้อย: มิตรภาพที่ต้องพิจารณา!
ซื้อแอร์ค่า SEER สูงๆ เลยไหม? หรือยังไงดี?
เอ้า มาถึงประเด็นที่พวกคุณรอคอย สินะ คนงบน้อยนี่มันก็เรื่องเงินๆ ทองๆ นี่แหละที่ต้องคิดหนักหน่อย คือตามทฤษฎีแล้ว แอร์ที่มีค่า SEER สูงๆ มันก็ประหยัดไฟกว่าในระยะยาว ซึ่งถ้าคุณเปิดแอร์ทั้งวันทั้งคืน เดือนไหนจะหนีไม่พ้นค่าไฟหลักพัน หรือหมื่น ก็อาจจะคุ้มที่จะลงทุนกับแอร์ที่แพงขึ้นมาหน่อย เพื่อให้ค่าไฟมันลดลงในแต่ละเดือน แต่มันก็ต้องดูด้วยว่า “ส่วนต่าง” ของราคาแอร์มันคุ้มกับเงินที่คุณจะประหยัดได้จริงๆ ไหม? อย่าเพิ่งรีบตัดสินใจเพียงเพราะเขาบอกว่ามันประหยัดนะ คิดให้รอบคอบ!
การลงทุนที่ให้ผลตอบแทน: คุ้มค่าแค่ไหนในระยะยาว?
ลองคำนวณดูง่ายๆ แบบบ้านๆ นะ สมมติแอร์ A ค่า SEER ต่ำกว่าแอร์ B อยู่ 2 หน่วย แต่ราคาแอร์ B แพงกว่าแอร์ A อยู่ 5,000 บาท แล้วถ้าคุณเปิดแอร์เฉลี่ยวันละ 8 ชั่วโมงต่อวัน ในช่วง 3-4 เดือนของฤดูร้อน ถ้าแอร์ B ช่วยให้คุณประหยัดค่าไฟได้เดือนละ 100 บาท ปีนึงก็ 1,200 บาท 3 ปีก็ 3,600 บาท 5 ปีก็ 6,000 บาท... เห็นไหมว่ามันยังไม่คุ้มเลย! นี่แค่ยกตัวอย่างนะ ตัวเลขจริงมันอาจจะต่างไปอีกเยอะ คุณต้องไปคำนวณจากอัตราค่าไฟปัจจุบัน และพฤติกรรมการใช้งานของคุณเอง อย่าเชื่อเซลล์ที่เขาจะบอกให้คุณซื้อรุ่นแพงๆ อย่างเดียว
ความสัมพันธ์ระหว่างราคาและค่า SEER: ไม่ใช่เส้นตรงเสมอไป!
บางทีแอร์ที่ค่า SEER สูงสุดๆ อาจจะไม่ได้แพงกว่ารุ่นกลางๆ มากนัก แต่มันก็ไม่ได้แปลว่าคุณต้องเลือกที่สูงที่สุดเสมอไป ลองดูรุ่นที่มีค่า SEER “ดีพอสมควร” และราคา “พอรับได้” ของคุณ อาจจะเป็นทางออกที่ดีที่สุดก็ได้ การเลือกแอร์มันก็เหมือนการเลือกแฟนแหละ ไม่ต้องเป๊ะที่สุด แต่ต้องเข้ากับไลฟ์สไตล์เราได้มากที่สุด เข้าใจ๋?
ปัจจัยอื่นๆ ที่มีผลต่อการเลือกซื้อแอร์ (นอกเหนือจากค่า SEER อันน่าเบื่อ!)
ขนาด BTU: สำคัญกว่าค่า SEER เสียอีกนะ ถ้าเลือกผิดนี่พัง!
โอ้โห คุณคิดว่าแค่ดูค่า SEER แล้วจบเหรอ? ฝันไปเถอะ! สิ่งที่สำคัญกว่าในการเลือกซื้อแอร์สำหรับคนทั่วไป โดยเฉพาะคนงบน้อย คือการเลือก “ขนาด BTU” ให้เหมาะสมกับขนาดห้องต่างหาก ถ้าคุณห้องเล็กนิดเดียว แต่ไปซื้อแอร์ BTU สูงๆ มาใช้ มันก็เหมือนเอาปืนใหญ่มายิงนกกระจอก ทำงานหนักเกินความจำเป็น กินไฟเปล่าๆ หรือถ้าห้องใหญ่แต่แอร์ BTU น้อย มันก็ทำความเย็นไม่ถึง เปิดทั้งวันทั้งคืนก็ร้อนตับแตก เสียเงินซื้อแอร์ไปก็เท่านั้น! เพราะฉะนั้น ก่อนจะไปดู SEER ดูขนาดห้องคุณก่อนเลย ว่าต้องใช้ BTU เท่าไหร่ แล้วค่อยไปดูแอร์ที่ค่า SEER ดีๆ ในช่วง BTU นั้นๆ นะ
เทคโนโลยีอื่นๆ: อินเวอร์เตอร์, ระบบกรองอากาศ, อะไรอีกมากมาย?
สมัยนี้แอร์มันมีอะไรมากกว่าแค่ทำความเย็นนะ มีระบบอินเวอร์เตอร์ที่ช่วยประหยัดไฟได้จริง (อันนี้จริงจัง) มีระบบกรองอากาศที่จะช่วยให้อากาศสะอาดขึ้น หรือแม้แต่ฟังก์ชันอัจฉริยะต่างๆ ซึ่งพวกนี้แหละที่จะเพิ่มราคาแอร์ขึ้นไปอีก คุณต้องถามตัวเองว่า “สิ่งเหล่านี้จำเป็นสำหรับคุณจริงๆ หรือเปล่า?” หรือแค่เขาใส่มาเพื่อเพิ่มมูลค่าให้ดูน่าซื้อ? ถ้าคุณงบน้อยจริงๆ การเลือกแอร์อินเวอร์เตอร์ที่มีค่า SEER ดีๆ และขนาด BTU เหมาะสม ก็อาจจะเพียงพอแล้ว
การรับประกันและบริการหลังการขาย: อย่ามองข้ามเหมือนกัน!
ไอ้เรื่องประกันเนี่ย มันก็เหมือนประกันชีวิตนั่นแหละ ตอนซื้อก็ไม่คิดอะไร พอเสียขึ้นมานี่หน้าซีดเลยนะ! แอร์ที่มียี่ห้อดีๆ หรือมีบริการหลังการขายที่ดี มักจะให้การรับประกันที่นานกว่า หรือซ่อมแซมได้รวดเร็วกว่า ซึ่งสำหรับคนงบน้อย มันก็เป็นอีกปัจจัยที่ช่วยลดภาระค่าใช้จ่ายที่ไม่คาดฝันได้เหมือนกันนะ ลองเปรียบเทียบการรับประกันของคอมเพรสเซอร์ และการรับประกันอื่นๆ ของแต่ละยี่ห้อดูด้วย
ปัญหาและทางแก้: เมื่อค่า SEER ไม่ได้เป็นอย่างที่คิด!
ปัญหาที่พบบ่อยและวิธีรับมือ
บางทีคุณอาจจะซื้อแอร์ค่า SEER สูงมาแล้ว แต่ค่าไฟก็ยังไม่ลดลงอย่างที่คาดหวัง? อย่าเพิ่งโวยวาย! อาจเป็นเพราะคุณเลือก BTU ผิดขนาด หรือใช้งานผิดวิธี เช่น เปิดประตูหน้าต่างทิ้งไว้ตอนแอร์ทำงาน หรือไม่ได้ทำความสะอาดแผ่นกรองอากาศเป็นประจำ ซึ่งสิ่งเหล่านี้จะทำให้แอร์ทำงานหนักขึ้น กินไฟมากขึ้น แม้จะมีค่า SEER สูงก็ตาม ทางแก้คือ ตรวจสอบขนาด BTU ให้แน่ใจอีกครั้ง ทำความสะอาดแผ่นกรองอากาศอย่างสม่ำเสมอ และปิดประตูหน้าต่างให้สนิทเวลาเปิดแอร์ แค่นี้ก็ช่วยได้เยอะแล้ว
3 สิ่งที่คุณอาจจะยังไม่รู้เกี่ยวกับค่า SEER (และอาจจะอยากรู้!)
ค่า SEER ที่ระบุ มักจะเป็นค่าทดสอบในห้องแล็บ!
จำไว้เสมอว่าค่า SEER ที่คุณเห็นบนฉลาก ส่วนใหญ่เป็นการทดสอบในสภาพแวดล้อมที่ควบคุมได้ในห้องแล็บ ซึ่งอาจจะไม่ตรงกับสภาพอากาศจริงที่คุณใช้งาน 100% เช่น อุณหภูมิภายนอกที่สูงจัด หรือการที่แอร์ต้องทำงานหนักขึ้นในวันที่อากาศร้อนอบอ้าวมากๆ
ค่า SEER อาจมีการเปลี่ยนแปลงตามรุ่นและปีที่ผลิต
เทคโนโลยีมันพัฒนาไปเรื่อยๆ นะครับ แอร์รุ่นใหม่ๆ ที่ออกมา อาจจะมีค่า SEER ที่สูงกว่ารุ่นเก่าๆ ที่วางขายในช่วงเวลาเดียวกัน ดังนั้น การเปรียบเทียบค่า SEER ระหว่างแบรนด์ต่างๆ ในช่วงเวลาเดียวกัน จะให้ข้อมูลที่แม่นยำกว่า
ค่า SEER สูง ไม่ได้แปลว่าแอร์จะเย็นเร็วขึ้นเสมอไป
ประสิทธิภาพในการทำความเย็นเร็ว หรือการปรับอุณหภูมิให้ได้ตามต้องการนั้น ขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย รวมถึงขนาด BTU และการออกแบบระบบทำความเย็นของแอร์แต่ละรุ่นด้วย ค่า SEER เน้นที่การประหยัดพลังงานในระยะยาวมากกว่าความเร็วในการทำความเย็นในช่วงแรก
คำถามที่พบบ่อย (FAQ): ตอบให้ชัดๆ จะได้เลิกถามซ้ำๆ สักที!
คำถาม: แอร์ค่า SEER เท่าไหร่ ถึงจะเรียกว่าประหยัดไฟจริงๆ?
อันนี้มันก็แล้วแต่มาตรฐานของแต่ละประเทศนะ แต่ถ้าเอาแบบบ้านเรานะ ที่เห็นๆ กันก็จะมีตั้งแต่ประมาณ 10 กว่าๆ ไปจนถึง 20 กว่าๆ เลย ยิ่งตัวเลขสูงกว่า 15 ขึ้นไป ก็ถือว่าอยู่ในเกณฑ์ที่ดีถึงดีมากแล้ว ยิ่งสูงกว่า 18-20 นี่คือประหยัดสุดๆ แต่ราคาก็จะสูงตามไปด้วย สำหรับคนงบน้อย ลองมองหารุ่นที่มีค่า SEER อยู่ในช่วง 12-15 ก็ถือว่าโอเคแล้วนะ ถ้าไม่ซีเรียสเรื่องประหยัดแบบสุดกู่ แต่ถ้าเงินถึงและอยากสบายระยะยาว ก็จัดไปเลยรุ่นท็อปๆ น่ะแหละ!
คำถาม: ถ้าห้องผมไม่ได้ใหญ่มาก แต่ผมอยากได้แอร์ค่า SEER สูงๆ จะเป็นอะไรไหม?
ถ้าคุณมีกำลังซื้อและอยากได้แอร์ที่มีประสิทธิภาพสูงเพื่อความสบายใจ หรือเผื่ออนาคตที่อาจจะย้ายไปห้องที่ใหญ่ขึ้น หรืออยากให้แอร์มันทำงานน้อยลงหน่อย ก็ไม่มีปัญหาอะไรหรอกครับ มันก็เหมือนคุณมีรถยนต์ที่แรงเกินความจำเป็น แต่มันก็ทำให้การขับขี่ของคุณสบายขึ้น หรือถ้าคิดอีกแง่คือ แอร์ที่ค่า SEER สูง มักจะใช้เทคโนโลยีที่ดีกว่า ทำให้การควบคุมอุณหภูมิแม่นยำกว่า ซึ่งก็เป็นข้อดี แต่ต้องแลกมาด้วยราคาที่สูงขึ้น และถ้าห้องมันเล็กจริงๆ การซื้อแอร์ BTU ที่สูงเกินไป ก็อาจจะไม่ได้ช่วยให้ประหยัดไฟมากขึ้นอย่างที่คิด เพราะมันจะตัดต่อการทำงานบ่อยครั้ง ซึ่งก็ไม่ดีต่อสุขภาพแอร์และค่าไฟเช่นกัน สรุปคือ ถ้าเงินถึงและอยากได้ ก็จัดไป แต่อย่าลืมดูเรื่อง BTU ด้วย
คำถาม: แอร์อินเวอร์เตอร์กับแอร์ธรรมดา อันไหนมีผลต่อค่า SEER มากกว่ากัน?
อ๋อ อันนี้มันคนละเรื่องกันเลยนะ แอร์อินเวอร์เตอร์มันคือเทคโนโลยีที่ทำให้คอมเพรสเซอร์ปรับรอบการทำงานได้ตามอุณหภูมิที่ตั้งไว้ ทำให้ประหยัดไฟมากกว่าแอร์ธรรมดาที่เปิด-ปิด คอมเพรสเซอร์แบบตายตัว ส่วนค่า SEER มันคือการวัดประสิทธิภาพโดยรวม ซึ่งแอร์อินเวอร์เตอร์ส่วนใหญ่ก็มักจะมีค่า SEER ที่สูงกว่าแอร์ธรรมดาอยู่แล้ว เพราะมันออกแบบมาให้ประหยัดพลังงานมากกว่านั่นเอง สรุปคือ แอร์อินเวอร์เตอร์มักจะมาพร้อมกับค่า SEER ที่ดีกว่า และประหยัดไฟกว่าในภาพรวมครับ
คำถาม: ผมต้องดูค่า SEER ในสเปคของแอร์รุ่นไหนบ้าง?
ปกติแล้ว ค่า SEER มันจะเป็นข้อมูลมาตรฐานที่ผู้ผลิตจะต้องระบุไว้ในเอกสารกำกับผลิตภัณฑ์ หรือบนฉลากประหยัดไฟเบอร์ 5 (ถ้ามี) ที่ติดอยู่บนตัวเครื่อง หรือบางทีก็อาจจะเห็นในเว็บไซต์ของผู้ผลิต หรือร้านค้าออนไลน์ต่างๆ เวลาคุณเข้าไปดูรายละเอียดสินค้า ลองมองหาคำว่า “SEER” หรือ “ค่าประสิทธิภาพพลังงาน” อะไรพวกนี้ดูนะครับ ถ้าหาไม่เจอจริงๆ หรือไม่แน่ใจ ก็ถามพนักงานขายได้ แต่ก็อย่าไปเชื่อเขาเสียหมดล่ะ!
คำถาม: ถ้าแอร์ที่บ้านผมไม่มีค่า SEER บอกนี่คือแย่มากไหม?
ถ้าเป็นแอร์รุ่นเก่ามากๆ ที่ซื้อมานานแล้ว อาจจะไม่มีการระบุค่า SEER อย่างชัดเจนเหมือนแอร์รุ่นใหม่ๆ ครับ ในสมัยก่อนเขาอาจจะใช้การวัดประสิทธิภาพแบบอื่น หรือไม่ได้เน้นเรื่องการวัดค่า SEER เท่าปัจจุบัน แต่ถ้าเป็นแอร์ที่เพิ่งซื้อมาไม่นานแล้วไม่มีบอกเลย อันนี้อาจจะต้องสงสัยนิดหน่อยครับว่าทำไม แต่ถ้าให้ผมแนะนำนะ ถ้าอยากรู้ว่ามันประหยัดไฟแค่ไหน ก็ลองสังเกตจากค่าไฟที่บ้าน หรือลองเปรียบเทียบกับแอร์รุ่นอื่นๆ ที่มีสเปคใกล้เคียงกันดูครับ
แหล่งข้อมูลเพิ่มเติม: ไปหาข้อมูลเพิ่มกันเองไป๊!
เว็บไซต์แนะนำ:
กรมพัฒนาพลังงานทดแทนและอนุรักษ์พลังงาน (พพ.) - ที่นี่แหละ แหล่งรวมข้อมูลเกี่ยวกับพลังงานแบบจัดเต็ม มีทั้งความรู้ เทคนิค และโครงการต่างๆ ที่เกี่ยวกับประหยัดพลังงาน ลองไปศึกษาดูเองนะ จะได้ไม่ต้องมาถามผมบ่อยๆ ว่าอะไรประหยัดอะไรไม่ประหยัด
การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย (กฟผ.) - อีกแหล่งที่น่าเชื่อถือ มีข้อมูลเกี่ยวกับอุปกรณ์ไฟฟ้าต่างๆ รวมถึงเครื่องปรับอากาศด้วย ไปดูว่าเขาแนะนำอะไรบ้าง เผื่อจะฉลาดขึ้นมาบ้างจากการเสพข้อมูล
